Bestuurders van koren en zangverenigingen zijn in beginsel niet met hun privé-vermogen aansprakelijk omdat zij handelen namens de rechtspersoon. Bestuurders kunnen echter op grond van verschillende wettelijke bepalingen persoonlijk worden aangesproken voor handelingen van de rechtspersoon waarvan zij bestuurder zijn. Naast de bestuurders kan de persoonlijke aansprakelijkheid ook gelden voor "feitelijke" bestuurders. Dit zijn personen die het beleid van de rechtspersoon mede hebben bepaald, alsof zij bestuurders waren.
De persoonlijke aansprakelijkheid bestaat al direct na de oprichting (het gezamenlijke besluit om bijv. een koor of zanggroep te beginnen) van de rechtspersoon. De rechtspersoon moet na de oprichting direct worden ingeschreven in het handelsregister. Gebeurt dit niet, dan is naast de rechtspersoon iedere bestuurder hoofdelijk aansprakelijk voor elke rechtshandeling waardoor de rechtspersoon wordt gebonden.
Enkele verschillende vormen van persoonlijke aansprakelijkheid staan hieronder beschreven:
"Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen bij de wet."
Een koor of zanggroep dat repeteert of optreedt met gebruik van beschermd zangrepertoire, is daarvoor jaarlijks een wettelijke vergoeding verschuldigd. Dat is geregeld in de Auteurswet. Door middel van een aantal internationale verdragen heeft deze bescherming een wereldwijde dekking.
Zo kunnen auteurs inkomsten vergaren uit hun werk en leven van hun creatieve beroep. Voor het voorbestaan van de (lichte) zangmuziek is het van belang dat ook BALK-leden dit intellectuele eigendom respecteren.
Het auteursrecht op een werk eindigt 70 jaar na het overlijden van de maker. Te rekenen vanaf 2024 is dus alle muziek van vóór 1954 rechtenvrij. Als een arrangeur een arrangement maakt van een origineel muziekwerk, telt de leeftijd van de arrangeur.
Hieronder vind je informatie over de voorwaarden die gelden, wat er wel/niet onder het auteursrecht valt, en hoe je als koor/groep het beste kunt handelen.
Het auteursrecht bestaat voor zanggroepen uit vier onderdelen.
De meeste koren, zanggroepen en muziektheatergezelschappen hebben de rechtsvorm van een vereniging of stichting. Zij zijn niet belastingplichtig zolang er geen sprake is van een onderneming gericht op het maken van winst. Een amateurgroep die enkele malen per jaar optreedt en slechts aan enkele mensen (bijv. dirigent, regisseur, instrumentalisten) een vergoeding uitbetaalt, zal normaal gesproken evenmin als BTW-plichtig worden aangemerkt.
Lange tijd publiceerde Koornetwerk Nederland jaarlijks een advies over de honorering van koordirigenten voor repetities en concerten. De koepel heeft de korenbonden eind november echter laten weten dat die jaarlijkse publicatie wordt beëindigd.
De reden daarvoor is dat de afgelopen jaren hard gewerkt is aan een eerlijk en transparant tarievenstelsel voor professionals in de amateurkunsten. Ook Koornetwerk Nederland was hierbij betrokken. Dat heeft geleid tot een tarievenstelsel voor cultuureducatie en amateurkunst op basis van fair pay. Meer achtergronden zijn te vinden op deze website.
Daar is ook een online rekentool te vinden, die na het invullen van een keuzemenu leidt tot een adviestarief voor eerlijke betaling van de professional(s), gebaseerd op de hoofdactiviteit, ervaring en verantwoordelijkheid. Het advies aan koren is om vanaf 1 januari 2025 de nieuwe rekentool te gebruiken en, in overleg met hun professionals, zelf te bepalen welk tarief zij overeenkomen.
Vocalink onderschrijft het belang van fair pay voor kunstprofessionals en is blij met de nieuwe rekentool. Iets minder gelukkig zijn we met het moment van introductie, omdat de nieuwe tarieventool voor veel koren (en hun dirigenten) vragen zal oproepen. Daarom wil Vocalink in het voorjaar van 2025 enkele (online) informatiebijeenkomsten houden voor wie meer wil weten over het gebruik van de rekentool.
Ons advies is om 2025 te beschouwen als een overgangsjaar. Koren die het tarief van hun dirigent nog eenmaal volgens de oude systematiek willen indexeren, kunnen dat doen door het tarief van 2024 te verhogen met 2,1% (de afgeleide CPI-index van juni, zoals gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek). In de loop van 2025 kan dan - in goed overleg op basis van de tarieven uit de rekentool - een eerlijke vergoeding voor de werkzaamheden in 2026 worden afgesproken.
Voor koren en vocal groups is het vaak moeiiijk om het financiële plaatje rond te krijgen. Daarvoor kan je hulp inroepen van cultuurfondsen. Hieronder vind je een overzicht van in Nederland actieve fondsen die misschien iets kunnen betekenen voor de verenigingskas.
Algemeen
Voor heel veel informatie over fondswerving, fondsen en (tips voor) het aanvragen ervan: www.fondswervingonline.nl.
Lorem Ipsum is slechts een proeftekst uit het drukkerij- en zetterijwezen. Lorem Ipsum is de standaard proeftekst in deze bedrijfstak sinds de 16e eeuw, toen een onbekende drukker een zethaak met letters nam en ze door elkaar husselde om een font-catalogus te maken. Het heeft niet alleen vijf eeuwen overleefd maar is ook, vrijwel onveranderd, overgenomen in elektronische letterzetting.